Elleboog Fracturen

Beschrijving

Het ellebooggewricht bestaat uit drie beenderige elementen die bedekt zijn met kraakbeen (het humerus uiteinde of uiteinde van de bovenarm, de radiuskop en het begin van de ulna of olecranon). Deze structuren kunnen bij een ongeval afbreken van de elleboog. We spreken dan van een intra-articulaire fractuur of breuk die uitloopt in het gewricht. Deze fracturen kunnen ingedeeld worden naargelang welk beenderig element gebroken is. Verder is er sprake van meerdere elementen, of van een open of een gesloten fractuur en van het feit of er botontkalking bestaat. De prognose of het uiteindelijk resultaat na de behandeling zal afhangen van al deze factoren. Als algemene regel mag men aannemen dat elleboogfracturen bijna altijd gepaard gaan met bewegingsbeperking en na jaren aanleiding kan geven tot artrose en artritis (versnelde slijtage van het gewricht). Verder behoort ook een irritatie van de elleboogzenuw (Nervus Ulnaris) tot de mogelijkheden omdat die zeer dicht bij het bot ligt. Een elleboogontwrichting (geen fractuur) kan ontstaan door een gelijkaardig ongeval.

Klachten

Dergelijke fracturen of ontwrichtingen gaan meestal gepaard met zeer veel pijn en functieverlies en soms is er sprake van zenuwuitval en/of stoornissen in de bloeddoorstroming (witte hand, blauwe hand, geen pulsaties van de slagader ter hoogte van de pols) . Om deze problemen zo snel mogelijk op te lossen of te voorkomen is het ten stelligste aangeraden om dringend een arts te contacteren en/of een ambulance te bellen.

Onderzoek

De arts zal de elleboog grondig onderzoeken op een zwelling, afwijkende stand, drukpijn, zenuw- en bloedvatonderzoek. Meestal wordt er een standaard röntgenonderzoek verricht en kunnen er nadien, naargelang de ernst van de fractuur, zenuw en/of bloedvatenstoornissen, aanvullende onderzoeken voorgeschreven worden ( CT-scan, angiografie of contrastonderzoek van de bloedvaten, magnetische scan). Bij zeer ernstige letsels kunnen er meerdere specialisten aan te pas komen.

Therapie

De bedoeling van de behandeling is het ellebooggewricht zo snel mogelijk weer functioneel te maken en zo weinig mogelijk te immobiliseren (gips). Een luxatie of ontwrichting van het ellebooggewricht dient behandeld te worden via een reductie of ‘terug-op-zijn-plaats-zetten' van de botuiteinden van het gewricht. Sommige breuken, zoals bepaalde types van radiuskopfracturen, kunnen met een draagdoek behandeld worden, na enkele weken gevolgd door kinesitherapie.

Ingreep

De meeste fracturen rond en in het ellebooggewricht moeten operatief behandeld worden. Om de breuk te behandelen wordt hierbij, naargelang het type van breuk, fragmenten of ontkalking gebruik gemaakt van schroeven, platen en schroeven, pinnen, ankers en soms prothesen. Het doel van de ingreep is de elleboog zo snel mogelijk te laten bewegen teneinde de verstijving minimaal te houden.

Complicaties

Alle chirurgische ingrepen kunnen gepaard gaan met infecties of wondproblemen, die gelukkig zelden voorkomen. De elleboog kan wel verstijven en/of slijtage op lange of korte termijn vertonen. Soms groeit de fractuur niet vast of is er sprake van een afwijkende stand. Soms ontstaat er ook overtollige kalkvorming ter hoogte van de breuk en het gewricht wat ook aanleiding kan geven tot verstijving. Indien de elleboogzenuw (Nervus Ulnaris) in dit proces gekneld zit kunnen er tintelingen en/of verlammingsverschijnselen ter hoogte van de hand optreden. De arts zal er alles aan doen om dit zeer ernstig trauma zo goed mogelijk te behandelen, maar de kans op complicaties is zeer reëel. Sommige van deze complicaties nopen tot meerdere ingrepen tot de patiënt weer functioneel is.

Revalidatie

Na de ingreep volgt meestal een zeer langdurige en pijnlijke revalidatie die enkele jaren kan duren vooraleer het eindresultaat bereikt is. Werkhervatting is mogelijk al naargelang het werk dat de patiënt verricht, de aard van de breuk en het eindresultaat. In sommige gevallen kan dit leiden tot aanpassingen op het werk en tot het zoeken van ander aangepast werk. Tenslotte dient nogmaals gewezen te worden op de zeer ernstige toestand van dergelijke fracturen.