Acromio-Claviculair gewricht luxaties

Beschrijving

Wat is het AC-gewricht ?
Het AC-gewricht is het gewricht tussen het Acromion(= deel van het schouderdak) en de Clavicula (= sleutelbeen). De gewrichtsuiteinden zijn bedekt met kraakbeen en tussen beide uiteinden bevindt zich een dicus (=soort krakbeenschijfle). Rondom is er een stevig kapsel en het sleutelbeen wordt bovendien nog gestabiliseerd door twee gewrichtsbanden (het trapezoïd ligament en het coronoïd ligament) tussen het coracoïd (=deel van het schouderblad) en het sleutelbeen. De beweging in dit gewricht is beperkt en gebeurt vooral wanneer de arm boven de 90° beweegt (figuur 1 (anatomie) en figuur 2 (normale radiografie).

Pathologie

Ontwrichting of luxatie van het AC-gewricht (AC-luxatie)

Een AC-luxatie ontstaat meestal door een rechtstreeks trauma op de schouder (bv. een val op de schouder met de arm langs de zijde). Men onderscheidt een zestal types van luxaties, volgens de ernst van de letsels: zie ook figuur 3

• Type 1 : Sprain (distorsie)van het AC-gewricht, dit is een kneuzing en een verrekking zonder echte ligamentscheuren.
• Type 2 : Scheur van het kapsel rond het AC-gewricht.
• Type 3 : Tevens scheur van de twee andere gewrichtsbanden : het coronoïd ligament en het deltoïd ligament.
• Type 4 : Het sleutelbeen perforeert ook de spieren, die deels zijn afgescheurd.
• Type 5 : Idem, met grote verplaatsing en ernsige afscheuring van de spieren
• Type 6 : Idem, maar met verplaatsing van het sleutelbeen naar onder.

Onderzoek

De diagnose wordt gesteld door het klinisch onderzoek (locale drukpijn, hoogstand van het sleutlebeen en het ‘pianotoetsteken') en een röntgenopname.

Behandeling

Meestal kan een AC-luxatie conservatief (dit wil zeggen zonder operatie) behandeld worden: een draagdoek of sling gedurende enkele weken volstaat voor de meeste type 1,2, en soms ook type 3 luxaties. Sommige type 3 luxaties, en de meeste type 4,5 en 6 luxaties worden operatief behandeld.

Ingreep

Bij de operatieve behandeling wordt het sleutelbeen gereduceerd. Om deze reductie te behouden moet het sleutelbeen gefixeerd worden. Dit kan door een bestaand ligament te gebruiken : de zogenaamde Weaver-Dunn operatie of een variant hiervan (figuur 4). Hierbij wordt het sleutelbeen naar beneden getrokken door het coraco-acromiaal-ligament te verplaatsen, waarbij vaak tevens een band of draad rond het sleutelbeen en het coracoïd ligament wordt geplaatst. Het uiteinde van het sleutelbeen wordt hierbij al dan niet verwijderd. Deze ingreep kan soms ook artroscopisch (kijkoperatie) uitgevoerd worden. De fixatie kan ook gebeuren door pinnen, draden, een metalen plaat, een synthetische band of een schroef (‘Bosworth-fixatie') te plaatsen (figuur 5). Deze draad, pinnen en schroef moeten meestal nadien terug verwijderd worden.
Soms kunnen de types 3 of 4 luxaties ook artroscopisch hersteld worden maar dan dient dit binnen enkele weken na de luxatie te gebeuren.

Verwikkelingen

Van de conservatieve behandeling: blijvende pijn, cosmetisch storende zwelling, licht krachtverlies, artrose van het AC-gewricht op langere termijn, bij type 3 of meer soms ‘sick-scapula syndroom' (verstoring in het gecoördineerd bewegen van het schouderblad met op termijn mogelijk schouderlast).

Verwikkelingen van de operatieve behandeling: blijvende pijn, artrose van het AC-gewricht op langere termijn, infectie, onesthetisch litteken, loslating van de fixatie, lichte krachtvermindering, hematoom (bloeding), zenuwbeschadiging.

Revalidatie

Na een chirurgische ingreep voor een AC-luxatie krijgt men meestal drie tot acht weken een draagdoek of sling. Pendeloefeningen zijn in de weken na de ingreep vaak aan te bevelen, maar het heffen en opheffen van de arm boven de schouderhoogte is tijdens de eerste zes weken absoluut uit den boze. Soms wordt fysiotherapie voorgeschreven.

Latest update 01/09/2009.
De uitgever, de FLESSS, is geenszins verantwoordelijk voor de volledigheid en juistheid van deze gegevens. Deze tekst is louter informaief.  De toepasbaarheid van medische gegevens is altijd afhankelijk van de specifieke aard van een casus, en informatie vervangt geen advies of bijstand bij concrete gevallen. De bezoeker blijft zelf volledig aansprakelijk voor de keuze van de door hem geraadpleegde gegevens en voor de gevolgen van het gebruik dat hij maakt van de gegevens.